Η πανδημία που έχει καταλύσει την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα της χώρας συνιστά μια πρόκληση για την απορρόφηση και του τελευταίου ευρώ από τα πολύτιμα κονδύλια των διαρθρωτικών ταμείων του ΕΣΠΑ.
Στα πλαίσια αυτά, διακρίνοντας την διάθεση της Ηγεσίας και των στελεχών του Υπουργείου Ανάπτυξης να εφαρμόσουν καινοτόμες λύσεις, διατυπώνονται οι κάτωθι προτάσεις για την αύξηση της απορρόφησης των πόρων του ΕΣΠΑ και ιδιαίτερα του ΕΠΑΝΕΚ.
Ήδη το Υπουργείο προχώρησε σε μια πραγματικά γενναία απόφαση, να κόψει τον γόρδιο δεσμό στα προγράμματα “Αναβάθμιση πολύ μικρών & μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές” και “Ενίσχυση Τουριστικών ΜΜΕ για τον εκσυγχρονισμό τους και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών”, που είχε δημιουργηθεί από την άστοχη επιλογή της προηγούμενης Διοίκησης για την απόρριψη των αιτήσεων στις οποίες υπήρχε αναφορά των στοιχείων των επενδυτών στις αιτήσεις.
Με την πραγματικά καινοτόμο απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης, επανεισάγονται για αξιολόγηση όλες οι αιτήσεις στα δύο αυτά προγράμματα που είχαν απορριφθεί λόγω αναφοράς των στοιχείων της επιχείρησης στην αίτηση. Με τον τρόπο αυτό δίνεται μια σημαντική ανάσα σε επιχειρήσεις που είχαν υλοποιήσει σημαντικές επενδύσεις και έχουν ανάγκη αυτήν την ενίσχυση και ταυτόχρονα αυξάνεται το ποσοστό απορρόφησης στο ΕΣΠΑ που κινείται σε χαμηλά επίπεδα.
Στα πλαίσια αυτά η πρότασή μας είναι στα δύο προγράμματα, Αναβάθμιση και Ενίσχυση Tουριστικών ΜΜΕ να αυξηθεί η απορρόφηση κονδυλίων με το να κατέβει η βάση στο 50 και να γίνει επαναβαθμολόγηση όλων των προτάσεων που είναι κάτω από την βάση, με στόχο να ενταχθούν το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις στις ευεργετικές διατάξεις των προγραμμάτων, ακριβώς την στιγμή που το έχουν περισσότερο ανάγκη.
Επισημαίνεται ότι είναι πολλές αξιόλογες επιχειρήσεις και προτάσεις και στα δύο προγράμματα που έχουν πάρει βαθμολογία άνω του 50 και βρίσκονται εκτός προγράμματος. Χαρακτηριστικά στην Αττική, στο πρόγραμμα Ενίσχυση Τουριστικών ΜΜΕ η βάση είναι στο 80, με πολλές αιτήσεις να έχουν απορριφθεί ενώ αφορούν σε αξιόλογες προτάσεις που έχουν υλοποιηθεί ή θα μπορούσαν να υλοποιηθούν προσφέροντας σημαντική ρευστότητα στην οικονομία και τις επιχειρήσεις.
Επίσης, υπάρχουν πολλές αξιόλογες προτάσεις οι οποίες δεν κρίθηκαν σωστά από τους αξιολογητές στους οποίους έτυχαν και έλαβαν βαθμολογία κάτω του 50, ενώ έχουν υλοποιήσει ή θέλουν να υλοποιήσουν την επένδυση εφόσον τους δοθεί η δυνατότητα.
Το 2016 το Υπουργείο προχώρησε σε μια ριζική ανανέωση του Μητρώου Αξιολογητών των προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Η κίνηση αυτή ήταν θετική, άφησε όμως το παράθυρο να μπουν στο Μητρώο πολλά στελέχη τα οποία δεν γνωρίζουν το αντικείμενο και δεν είχαν την απαιτούμενη επάρκεια και εμπειρία για να διεκπεραιώσουν το απαιτητικό έργο της αξιολόγησης, με αποτέλεσμα να απορριφθούν αδικαιολόγητα πολλές αξιόλογες προτάσεις .
Με την επαναφορά σε αξιολόγηση των προτάσεων που είχαν κοπεί λόγω αναφοράς των στοιχείων των στοιχείων τους στην αίτηση, το Υπουργείο δημιουργεί ένα ισχυρό θετικό προηγούμενο, το οποίο μπορεί να επεκταθεί στην επαναξιολόγηση και όσων προτάσεων αδίκως απορρίφθηκαν με βαθμολογία κάτω του 50, δίνοντας μια ισχυρή ώθηση στις επιχειρήσεις αυτές να επενδύσουν και να απορροφήσουν πολύτιμα για την οικονομία κονδύλια του ΕΣΠΑ.
Οι πόροι του κάθε προγράμματος είναι υπεραρκετοί για να καλύψουν και τις επιχειρήσεις αυτές. Με την απορρόφηση τόσο στην Αναβάθμιση όσο και στην Ενίσχυση Τουριστικών ΜΜΕ να είναι στο 30% σήμερα, και να αναμένεται να μην ξεπεράσει το 50% στην λήξη του ΕΣΠΑ, το Υπουργείο μπορεί να εντάξει όλες τις επιπλέον επιχειρήσεις αξιοποιώντας το εργαλείο της υπερδέσμευσης σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι σήμερά, με ευεργετικά αποτελέσματα για την οικονομία.
Στο πρόγραμμα Eργαλειοθήκη Ανταγωνιστικότητας για Μικρές και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις, το οποίο είναι ανοιχτό σήμερα και στο οποίο η απορρόφηση δεν ξεπερνά το 20%, μπορούν να γίνουν οι εξής βελτιώσεις, οι οποίες θα αυξήσουν σημαντικά τον αριθμό των επιχειρήσεων που δύνανται να ενταχθούν:
Λόγω κορωνοϊού και της ανάγκης να υπάρξει άμεση επανεκκίνηση της οικονομίας, να μειωθεί ο αριθμός των υπαλλήλων που απαιτείται για να είναι επιλέξιμη μια επιχείρηση από 2 σε 0. Να μπορεί δηλαδή μια επιχείρηση χωρίς προσωπικό να υποβάλλει αίτηση στο πρόγραμμα, όπως ακριβώς δινόταν η δυνατότητα στο πρόγραμμα Αναβάθμιση, στηρίζοντας έτσι τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις.
Επίσης, να διευρυνθεί ο κατάλογος επιχειρήσεων που μπορεί να κάνει αίτηση στο πρόγραμμα με την προσθήκη των τουριστικών επιχειρήσεων. Οι τουριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες μέχρι σήμερα αποκλείονται από το πρόγραμμα, έχουν πληγεί περισσότερο από κάθε κλάδο από την κρίση. Για να μπορέσουν να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις που θα τις βοηθήσουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να προσφέρουν υψηλό επίπεδο υπηρεσιών, είναι σημαντικό να ενταχθούν στις επιλέξιμες επιχειρήσεις του προγράμματος Εργαλειοθήκη Ανταγωνιστικότητας.
Παράλληλα, για να έχει την μέγιστη δυνατή απορρόφηση το πρόγραμμα, είναι σημαντικό να διευρυνθεί η λίστα επιλέξιμων ενεργειών και επιδοτούμενων δαπανών στο πρόγραμμα Εργαλειοθήκη. Μέχρι σήμερα στο πρόγραμμα εντάσσονται κυρίως δαπάνες νέου παραγωγικού εξοπλισμού, χωρίς να είναι επιδοτούμενες οι κτηριακές εργασίες και ο βοηθητικός εξοπλισμός. Θα είναι πολύ σημαντικό για να καταστεί το πρόγραμμα αποδοτικό για τις επιχειρήσεις να ενταχθούν δαπάνες οι οποίες μέχρι σήμερα έχουν εξαιρεθεί, όπως οι κτηριακές εργασίες ανέγερσης και ανακαίνισης, ο βοηθητικός εξοπλισμός όπως έπιπλα, γραφεία, οι εκτυπωτές, τα laptops και τα πολυμηχανήματα, στα βήματα του προγράμματος Αναβάθμιση που επιδοτούσε όλες αυτές τις δαπάνες.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι το πρόγραμμα Εργαλειοθήκη είναι ανοιχτό σήμερα και με τις μικρές αυτές αλλαγές μπορεί άμεσα να βοηθήσει εκατοντάδες επιχειρήσεις, ενώ ο σχεδιασμός και εξαγγελία νέων προγραμμάτων – η οποία είναι πολύ σημαντική και χρήσιμη – θα κάνει πολύ χρόνο μέχρι να αποδώσει καρπούς.
Με τις ανωτέρω ενέργειες εκτιμάται πως θα υπάρξει ένα σημαντικό ενδιαφέρον για το πρόγραμμα, το οποίο μπορεί σε λίγους μήνες να μεταφραστεί σε απορρόφηση πόρων από το ΕΣΠΑ σε μια περίοδο που επιχειρήσεις – και ιδιαίτερα οι τουριστικές – το χρειάζονται για να ανακάμψουν και να αντιστρέψουν τις επιπτώσεις από την πανδημία.
Τέλος, στο πρόγραμμα Ενίσχυση της Ίδρυσης και Λειτουργίας Νέων Τουριστικών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, έχει ενταχθεί περίπου το 60% από τις επιχειρήσεις που έκαναν αίτηση, ενώ υπάρχουν πολλές διακυμάνσεις στις βαθμολογίες μεταξύ των επιχειρήσεων. Μια αίτηση στην Κάρπαθο τιμωρείται από το γεγονός ότι είναι στην ίδια βαθμολογική περιφέρεια με την Μύκονο και μένει εκτός προγράμματος με βαθμολογία 91, ενώ μια αίτηση στην τουριστική Λευκάδα εντάσσεται στο πρόγραμμα με βαθμολογία κάτω από το μισό, δηλαδή κάτω από 50. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια στην παρούσα κρίσιμη καμπή που διανύουμε να απορρίπτονται στον κάλαθο των αχρήστων προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να φέρουν κάθε μία επενδύσεις μισού εκατομμυρίου ευρώ στην χώρα, παράλληλα με την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, δημιουργώντας πόλους ανάπτυξης και απασχόλησης στο κλάδο των κατασκευών και του τουρισμού, η ανάκαμψη των οποίων αποτελεί το μεγαλύτερο στοίχημα για την χώρα.
Και στο πρόγραμμα αυτό, αν δεν αξιοποιηθεί το εργαλείο της υπερδέσμευσης, εκτιμάται πως η απορρόφηση δεν θα ξεπεράσει το 50%, καθώς πολλοί επενδυτές που έχουν εγκριθεί μουδιάζουν μπροστά στην επαπειλούμενη κρίση και τις συνέπειές της. Για τον λόγο αυτό είναι επιβεβλημένο το Υπουργείο να εντάξει στο πρόγραμμα όλες τις επιχειρήσεις με βαθμολογία άνω του 50, ώστε να δώσει μια ισχυρή ώθηση στον κατασκευαστικό και τον τουριστικό κλάδο που στηρίζουν την οικονομία και παράλληλα να δώσει το σήμα της ανάκαμψης της οικονομίας με πλήρη απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ.
Ευχές για Καλή Ανάσταση με υγεία και γρήγορη επάνοδο!
Idea Consulting